Του Αλέξανδρου Κασιμάτη
Την επόμενη Τρίτη στη συνάντηση που θα έχει ο διοικητής της ΤτΕ κ. Γιώργος Προβόπουλος με τους εκπροσώπους της τρόικας θα κριθεί το μέλλον του τραπεζικού συστήματος. Η τρόικα προβάλλει μαξιμαλιστικές απαιτήσεις για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, βάζοντας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ποσά που οδηγούν νομοτελειακά στην κρατικοποίηση του τραπεζικού συστήματος. Συγκεκριμένα, η Τράπεζα της Ελλάδος με βάση τη μελέτη της BlackRock προσδιορίζει τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών στα 5,8 δισ. ευρώ. Αντιθέτως η τρόικα υποστηρίζει ότι οι κεφαλαιακές απαιτήσεις είναι στα 8,7 δισ. ευρώ. Η διαφορά μεταξύ αυτών των ποσών είναι τεράστια και αν τελικά επικρατήσει το σενάριο της τρόικας, τότε υποχρεωτικά οι τράπεζες πρέπει να προσφύγουν στην ενίσχυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η τρόικα, από την πλευρά της, θεωρεί πως οποιοδήποτε μονοψήφιο νούμερο -εφόσον το ΤΧΣ έχει διαθέσιμα περίπου 10 δισ.- είναι διαχειρίσιμο. Ταυτόχρονα, έχει τεράστια σημασία πώς κατανέμεται το ποσό των κεφαλαιακών αναγκών ανά τράπεζα, καθώς επηρεάζει αναλόγως το εύρος των χειρισμών που έχει κάθε διοίκηση.
Ο κ. Προβόπουλος στη συνάντηση που είχε με την τρόικα την περασμένη Τετάρτη τήρησε σθεναρή στάση και αντιμετώπισε τις απαιτήσεις της με όπλο τα πορίσματα της BlackRock. Η Τράπεζα της Ελλάδος το τελευταίο τρίμηνο προσέφυγε επιπλέον και στις υπηρεσίες της Ν M Rothschild και της Ernst & Young, ζητώντας τους να κάνουν ασκήσεις προσημείωσης στα επιχειρηματικά πλάνα των τραπεζών. Με τον τρόπο αυτό ο κ. Προβόπουλος είναι αμετακίνητος στον προσδιορισμό των αναγκαίων κεφαλαίων στα 5,8 δισ. ευρώ επικαλούμενος το κύρος και τις μελέτες των BlackRock, Ν M Rothschild και Ernst & Young. Η Τράπεζα της Ελλάδος θεωρεί ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες των 5,8 δισ. ευρώ είναι τεκμηριωμένες επαρκώς και αντικειμενικά θεμελιωμένες. Γι’ αυτό τον λόγο εκτιμά ότι οι τυχόν αποκλίσεις που θα προκύψουν θα είναι οριακές: ενδεχομένως π.χ. να μειωθεί το ποσό στα 5,5 δισ. ή να αυξηθεί στα 6,2 δισ. ευρώ. Σε καμία περίπτωση όμως δεν αποδέχεται το ποσό των 8,7 δισ. ευρώ που επικαλείται η τρόικα. Η ηγεσία της τρόικας πήρε τις εκθέσεις των ξένων οίκων που χρησιμοποίησε η ΤτΕ για να τις εξετάσουν τα τεχνικά της κλιμάκια. Ο κ. Προβόπουλος, στην αρμοδιότητα του οποίου είναι η διενέργεια των stress tests, ενημέρωσε την τρόικα ότι μετά τη συνάντηση που θα έχουν την Τρίτη προτίθεται να δημοσιοποιήσει την Πέμπτη την έκθεση της BlackRock.
Από την πλευρά της η τρόικα εμμένει στην υψηλή ρητορική, η οποία εδράζεται στο επιχείρημα ότι η Ελλάδα δεν έχει κάνει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, συνεπώς δεν έχει αποκαταστήσει πλήρως την υγιή λειτουργία της οικονομίας και αυτές οι αδυναμίες θα έχουν επιπτώσεις στα δανειακά χαρτοφυλάκια. Η ΤτΕ με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης επιχειρεί να κλείσει όσο πιο σύντομα μπορεί το θέμα, επειδή η τρόικα όχι μόνο βάζει τον πήχη ψηλά, αλλά ακολουθεί την τακτική των υψηλών τόνων για όλα τα θέματα και ταυτοχρόνως πιέζει την ελληνική πλευρά για συνολική συμφωνία. Γενικότερα, ωστόσο, το γεγονός ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών είναι ένα θέμα το οποίο υπό ομαλές συνθήκες έπρεπε να έχει κλείσει πριν από τρεις μήνες, αλλά παραμένει ακόμη σε εκκρεμότητα με υπαιτιότητα της τρόικας, έχει δημιουργήσει ανησυχία στην ελληνική πλευρά, η οποία αναρωτιέται για τις σκοπιμότητες πίσω από την τρίμηνη καθυστέρηση. Στο τραπέζι είναι επίσης και τα ομόλογα που εκδόθηκαν με την εκδήλωση της χρηματοοικονομικής κρίσης το 2008 για τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος. Τα συγκεκριμένα ομόλογα, συνολικής αξίας περίπου 4,4 δισ. ευρώ, θα πρέπει να αποπληρωθούν όπως έχει ζητήσει η τρόικα.
Οι κεφαλαιακές ανάγκες
Με βάση το πόρισμα της BlackRock για τις κεφαλαιακές ανάγκες, οι οποίες θα κινηθούν στο επίπεδο μεταξύ 5,5-6 δισ. ευρώ, τη μεγαλύτερη ανάγκη κεφαλαίων έχει η Εurobank. Κατά πληροφορίες, η εν λόγω τράπεζα θα χρειαστεί 2,7 δισ. ευρώ και είναι γνωστό ότι η διοίκησή της έχει προβεί στις απαραίτητες διεργασίες και αναμένει το πράσινο φως για να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου. Η Εθνική έχει κεφαλαιακές ανάγκες περίπου 2 δισ. ευρώ και, σύμφωνα με πηγές από την ίδια την τράπεζα, «είναι διαχειρίσιμες χωρίς προσφυγή στις αγορές».
Πολύ μικρές κεφαλαιακές ανάγκες, της τάξης των 200-300 εκατ. ευρώ, παρουσιάζει η Πειραιώς, οι οποίες χαρακτηρίζονται απολύτως διαχειρίσιμες και δεν προκαλούν καμία ανησυχία στα στελέχη της τράπεζας. Η Alpha Bank έχει μηδενικές κεφαλαιακές ανάγκες, ενώ, κατά πληροφορίες πάντοτε, περίπου 300 εκατ. είναι οι κεφαλαιακές ανάγκες της Τράπεζας Αττικής. Απ’ αυτά περίπου 100 εκατ. ευρώ θα καλυφθούν από το ομολογιακό δάνειο. Πρέπει να τονιστεί ότι τα ποσά αυτά είναι πολύ πιθανόν -αν όχι βέβαιο- να μεταβληθούν μόλις ολοκληρωθεί ο κύκλος επαφών της τρόικας με την Τράπεζα της Ελλάδος. Ταυτόχρονα, τα ποσά ανά τράπεζα μπορεί να μεταβληθούν ακόμη και δραστικά από μια σειρά τεχνικών αλλά κρίσιμων παραμέτρων που είναι υπό συζήτηση. Για παράδειγμα, η τρόικα έχει αποδεχθεί τη μείωση του ελάχιστου δείκτη Core Tier 1 σε 8%, από 9% που είναι σήμερα λόγω μνημονίου, ενώ δεν έχει αποδεχθεί την πρόταση της ελληνικής πλευράς να προσμετρηθεί σε μεγαλύτερο ποσοστό το μέτρο της αναβαλλόμενης φορολογίας. Ανάλογα με την τελική εξέλιξη που θα πάρουν οι διαπραγματεύσεις για τις κεφαλαιακές ανάγκες, η κάθε τράπεζα θα πρέπει τον επόμενο μήνα να υποβάλει σχέδιο κάλυψης των κεφαλαιακών αναγκών της, το οποίο μάλιστα θα πρέπει να εφαρμοστεί ως το τέλος του έτους.
